Hiobsbotschaft

Ik had een vrolijke blogbijdrage over Futterneid bij een kerstdiner in de maak, toen gisteravond plotseling een Hiobsbotschaft binnenkwam…

Aangeslagen

“Is alles goed met je?”, vroeg S. uit België gisteravond op Whatsapp. Lief dat ze dat vroeg, maar we hadden elkaar de dag daarvoor nog gesproken. Toen ik de tv aanzette, begreep ik pas waarop S. zinspeelde: zo-even was een vrachtwagen ingereden op de kerstmarkt op de Breitscheidplatz, vlak bij de Gedächtniskirche (zie Duitslandweb). Op die kerstmarkt slenterde ik een week geleden nog rond tussen veel bezoekers in kerststemming, langs stalletjes met lampjes, verlichte sterren, versierde kerstbomen, omringd door de geur van glühwein en pannenkoeken. Toen ook nog eens bleek dat het geen ongeluk was, maar een terreuraanslag, waren de ontzetting en de verslagenheid natuurlijk enorm. De berichtjes van bezorgde vrienden die het slechte nieuws vernomen hadden stroomden binnen op mijn mobiele telefoon, afgewisseld met berichtjes van vrienden in Berlijn dat ze in veiligheid waren.

Jobstijding

Geheel onverwacht is de trieste gebeurtenis in Berlijn niet. De afgelopen tijd zijn er helaas al heel wat uitingen van terrorisme in andere Europese steden geweest, waaronder in Brussel en in Nice. Een tijdje geleden las ik in een magazine dat er amper een dag voorbijgaat zonder weer een nieuwe Hiobsbotschaft – het bericht dat er alweer iets verschrikkelijks is gebeurd. Het Nederlandse equivalent van dat woord is een jobstijding. (Ik vermoed dat het vooral bij vrome protestanten in gebruik is; ik kende het althans zelf niet, net als het literaire synoniem rampmare.) De jobstijding of de Hiobsbotschaft verwijst naar de bijbelse figuur Job, in het Duits Hiob, die op een dag meerdere ongelukstijdingen ontvangt: in één klap verliest hij zijn kinderen, zijn personeel en al zijn bezittingen.

Als de welgestelde en vrome Job het verschrikkelijke nieuws (Duits: Schreckensnachricht) te horen krijgt, vraagt hij zich af: waarom al die ellende? Hoe verwerk je zulke rampspoed? Het zijn vragen waar de familieleden en vrienden van de slachtoffers van de aanslag in Berlijn ook mee zitten, enkele dagen voor Kerstmis, dat eigenlijk een vrolijk feest had moeten worden. Net zoals dit eigenlijk een vrolijke bijdrage had moeten worden over een kerstdiner.